Jak w bezpieczny sposób wracać do formy w pierwszym etapie połogu

Połóg to okres po ciąży i porodzie, w którym ustępują zmiany anatomiczne i funkcjonalne po ciąży. Trwa od około 6 do 8 tygodni. To bardzo newralgiczny okres w życiu kobiety, zasługujący na szczególną uwagę. W tym czasie w ciele kobiety występują charakterystyczne procesy takie jak:

– cofanie się zmian ciążowych i poporodowych,

– gojenie się ran poporodowych,

– rozpoczęcie laktacji.

Zmiany w obrębie narządów to powrót do pierwotnego położenia, wielkości, stanu i kształtu, macicy, pęcherza moczowego, jelit a także dna miednicy i powłok brzusznych. Zmniejsza się również nawodnienie organizmu. Procesom tym towarzyszyć mogą bóle poporodowe, związane ze skurczami połogowymi macicy. Skutkiem skurczów jest zmniejszenie ukrwienia mięśnia macicy i hamowanie krwawienia oraz wydalanie odchodów połogowych, a następnie inwolucja macicy, zmniejszenie jej masy i wielkości. Po około 2 tygodniach, w badaniu palpacyjnym, macica nie powinna być już wyczuwalna nad spojeniem łonowym. Opóźniona inwolucja macicy może występować po cięciu cesarskim i u kobiet niekarmiących piersią.

Wewnętrzna powierzchnia macicy w połogu stanowi jedną dużą ranę w miejscu oddzielenia łożyska, a gojenie się rany, jest zakończone z chwilą pokrycia jej nowym nabłonkiem w około 4-6 tygodni. W tym czasie również goją się wszelkie urazy kanału rodnego, takie jak: otarcia, pęknięcia czy rana po nacięciu krocza (episjotomii) i cięciu cesarskim.

We wczesnym połogu mogą również wystąpić problemy z układem moczowym i z wypróżnianiem. Pierwsze oddanie moczu po porodzie powinno nastąpić najpóźniej po 6 godzinach po porodzie naturalnym i po około 12 godzinach po cięciu cesarskim. Wczesny połóg to również największe ryzyko powstawania powikłań zatorowo-zakrzepowych.

Odpowiednia wiedza i postepowanie może wspomóc okres połogu i zapobiec ewentualnym powikłaniom poporodowym i w przyszłości.

Oto kilka przydatnych rad dla kobiet we wczesnym etapie połogu:

1. Po paru godzinach od porodu ( 6-8 godzin po porodzie naturalnym i 10-12 godzin po cięciu cesarskim), jeśli nie ma przeciwskazań rozpocznij gimnastykę. Ćwiczenia najlepiej wykonać przed pierwszą pionizacją.

• Na początek mogą to być ruchy okrężne dłoni i stóp, następnie zaciskanie pięści i zginanie dłoni, zginanie grzbietowe i podeszwowe stóp.
• Wprowadź ćwiczenia oddechowe, torem przeponowym i/ lub torem górno-żebrowym po cesarskim cięciu.
• Następnie zginanie w stawach kolanowym i biodrowym np. poprzez delikatne przyciąganie , bez odrywania od podłoża kończyny dolnej. Zginanie w stawach łokciowych.
• Następnie dowolne ruchy ramion, które nie mogą powodować rozciągania powłok brzusznych, zwłaszcza po cesarskim cięciu. Najlepszą pozycją będzie leżenie na plecach z nogami ugiętymi.
• Podczas pionizacji podnoś się z łózka bokiem i wstawaj poprzez klęk podparty.
• W kolejnych dniach zwiększ liczbę powtórzeń i dodaj unoszenie kończyny dolnej, w leżeniu na plecach z ugiętymi nogami, na początku unieś stopę parę centymetrów a w kolejnych dniach do kąta prostego w stawie biodrowym.
• Jeżeli nie ma przeciwskazań ćwiczenia mięśni dna miednicy można już zacząć od 12 do 24 godzin po porodzie.

2. Od pierwszych dni po porodzie obserwuj się koryguj postawę ciała w chodzeniu, noszeniu dziecka i podczas karmienia.
3. Unikaj siadania na obu pośladkach co najmniej 3 dni po porodzie, jeżeli musisz to na twardym i stabilnym podłożu. Unikaj siadania na miękkie, zapadające się podłoże i w „kółeczka”, które mogą być przyczyna rozejścia szwów i rozciągnięcia mięśni dna miednicy.
4. Nie wypieraj moczu i nie przyj podczas defekacji.
5. Unikaj nadmiernego dźwigania i nie dźwigaj niczego cięższego od swojego dziecka.
6. W trzeciej dobie po porodzie naturalnym i w piątej dobie po cieciu cesarskim można wprowadzić leżenie na brzuchu, mające na celu wspomaganie obkurczania macicy, regenerację tkanek i pobudzenie układu pokarmowego. Na początku powinno to być zgięcie tułowia w staniu i położenie się z asekuracją na miękką poduszkę na stole.
7. Współżycie możesz zacząć od 6 tygodnia i jeśli nie ma przeciwskazań nie przedłużaj tego momentu.
8. Do pełnej aktywności fizycznej wracaj poprzez bezpieczne ćwiczenia, najlepiej indywidualnie dobrane przez fizjoterapeutkę uroginekologiczną. Powrót do pełnej sprawności z przed ciąży trwa mniej więcej tyle ile trwała ciąża. Złe nawyki i nieodpowiednio dobrane ćwiczenia mogą być powodem różnych dolegliwości, np. nietrzymania moczu, obniżenia narządów rodnych czy rozejścia mięśnia prostego brzucha.

W okresie połogu ze względu na utrzymujące się jeszcze hormony, ciało jest bardzo plastyczne na modelowanie, dlatego warto wykorzystać ten czas jak najlepiej.